Tijdens mijn literaire exercities, exploraties en excavaties stuitte ik op dit artikel van Hanta (Liliane Waanders) over Poetry International 2017: Ik, ikker, ikst. Zeker, het is ook alweer ruim anderhalf jaar later, maar de literatuur is niet hijgerig en al helemaal niet vergankelijk. En hij ging over [tromgeroffel] vertalen!
Wat je tijdens de opleiding en in het veld weleens hoort is dat de vertaler, net zoals de schoonmaker, zijn werk pas goed heeft gedaan als zijn werk je niet meer opvalt, je maakt jezelf onzichtbaar. Dan is deze overigens lyrische beschrijving liefdevoller en inspirerender. Wel luiden de kale feiten dat ik mijn teksten niet zelf uitkies, maar desondanks komt mijn ik helemaal aan zijn trekken, gewoon van het genieten. ... dan zal het ik van de vertaler zwichten – met déze tekst sluit hij een tijdelijk huwelijk, een taalverbond. |
|
"Het andere essay is van Anneke Brassinga en gaat over vertalen.
Anneke Brassinga gaat in op de haar door het festival voorgelegde vraag waar een vertaler zijn ‘ik’ moet laten tijdens het vertaalproces/ -procedé/ -procedure. Volgens haar heeft een ‘ik’ daar niet zo veel te zoeken: ‘Het enige stadium in een “vertaalproces” waarbij ’s-vertalers ik zich ten volle ontplooit in luisterrijke subjectiviteit en geniale, kieskeurige ontvankelijkheid, is wanneer het werk nog niet begonnen is en hij nog druk bezig is zijn tekst te kiezen uit de onnoemelijke stortvloed van teksten die hij zou kunnen vertalen. Als hij zowel de vrijheid als het onderscheidingsvermogen heeft om een tekst te kiezen die een tijdlang zijn enige ware liefde kan zijn, een tekst die in hem resoneert met alle finesses van zijn eigen, hoogstpersoonlijke gevoeligheden, hoe pervers, gewelddadig of sentimenteel ook, een tekst die hem tot hart en nieren aanspreekt, een tekst waarvoor hij bereid is te sterven, dan zal het ik van de vertaler zwichten – met déze tekst sluit hij een tijdelijk huwelijk, een taalverbond. |
|
Vervolgens gaat hij aan de slag, en laat bij bladzijde één, welgemoed en blij van zin, zijn ik sterven, in liefde. Als een mystica die de bruid van Jezus wordt. Zijn dagelijkse ik gaat natuurlijk gewoon door met boodschappen doen, ruzie maken, wandelen en zich achter de oren krabben. Een mens heeft ikken bij de vleet.’
(uit: Het ik in het vertaalproces, in: ik is niet 1)" |